مکمل پمپ چیست

بررسی مصرف پمپ ها برای ورزشکاران

پمپ ها که در خارج از ایران با نام بوستر نیز معروفند  انواعی از مکمل های ورزشی و بدنسازی  هستند که قبل از شروع تمرینات ورزشی استفاده می‌شوند به همین دلیل جزو مکمل های Pre Workout نیز طبقه بندی می‌شوند.

این مکمل ها حاوی مواد محرک و آمینو اسید هایی هستند که سبب افزایش انرژی و بالا رفتن جریان خون در بدن می‌شوند. مکمل پمپ قدرت عضلانی را بالا می برد و به افزایش روحیه مثبت در ورزشکاران کمک شایانی می‌کند تمامی این اثرات تنها  چند دقیقه بعد از مصرف مکمل پمپ خود را نشان می‌دهد.

پمپ ها برای ورزشکارانی که قصد شرکت در مسابقات را دارند و یا خود را برای تمرینات سنگین آماده می‌کنند بهترین انتخاب است.

پمپ بدنسازی مکمل هایی منصر به فرد هستند که اثرات زیادی بر نحوه عملکرد بدن دارند و این اثرات به شرح زیر هستند :

1. تامین انرژی برای تمرین

هدف اصلی پمپ ها تامین انرژی برای تمرینات ورزشی است به همین دلیل پمپ ها را باید قبل از تمرین به فاصله حدود نیم ساعت از شروع تمرین مصرف کنید. موادی از جمله آرژنین، کافئین، بتا آلانین و  کراتین  که در ساخت پمپ ها استفاده می‌شوند سبب تولید انرژی بیشتر در بدن برای انجام هرچه بهتر تمرینات ورزشی می شوند.

در ساخت پمپ ها علاوه بر مواد نامبرده از انواع ویتامین ها و مواد معدنی نیز استفاده می‌شود. مقدار مواد به کار رفته در ساخت مکمل های پمپ در پشت قوطی های حاوی این مکمل ها نوشته شده است و فرد می‌تواند از محتویات مکملی که خریداری کرده است اطلاع یابد.

2. افزایش حجم عضلات

مصرف پمپ ها حجم عضلات را در حین تمرین افزایش می‌دهد زیرا اولا ورزشکار با انرژی و قدرت بیشتری می تواند تمرین کند و ثانیا خود مکملِ پمپ حجم بیشتری از خون را به سمت عضلات می‌کشاند.

3. افزایش خون رسانی به عضلات

همان طور که در مورد بالا نیز به آن اشاره کردیم پمپ ها میزان خونرسانی به عضلات را افزایش می‌دهند و این موضوع در عضله سازی و افزایش حجم عضلات به ورزشکاران، کمک خواهد کرد.

4. گشاد شدن عروق خونی

به دلیل بالا رفتن پمپاژ و ضربان قلب بعد از مصرف پمپ ها فشار جریان خون درون قلب افزایش می‌یابد و عروق خونی برای سازگاری با جریان بیشتر خون، گشاد تر می‌شوند در نتیجه خون بیشتری به ماهیچه ها می رسد که به افزایش نیروی عضلات در حین تمرین  کمک زیادی خواهد کرد.

مکمل پمپ سبب افزایش اکسیژن رسانی و خونرسانی به عضلات ورزشکاران خواهد شد

5. افزایش سوخت و ساز بدن و چربی سوزی

پمپ بدنسازی نقش مهمی در بالا بردن متابولیسم بدن دارند و ورزشکاران با استفاده از این مکمل ها قادر خواهند بود میزان کالری بیشتری را بسوزانند در نتیجه در هر بار تمرینِ بعد از مصرف پمپ ها بخشی از چربی های بدن ورزشکاران هم سوزانده می‌شود و عضلات زیباتر و با چربی کمتر نصیب آنها خواهد شد.

6. افزایش اکسیژن رسانی به واسطه گلبول های قرمز خون

هرچه خون بیشتری به ماهیچه ها برسد میزان اکسیژن  بافت ها نیز افزایش خواهد یافت زیرا تراکم گلبول های قرمز خون در ماهیچه بیشتر می‌شود و این گلبول ها مسئول رساندن اکسیژن به بافت ها و خروج دی اکسید کربن هستند .

پس وقتی اکسیژنِ بافت ماهیچه ای در حین تمرین بالا باشد و دی اکسید کربن آن کم باشد ماهیچه، دیر تر خسته می‌شود و فرد ورزشکار می‌تواند با انرژی و روحیه بهتر تمرینات خود را به سرانجام برساند.

7. افزایش تمرکز ورزشکار

خستگی در حین تمرین، یکی از دلایل کاهش تمرکز ورزشکاران است؛ این موضوع تبدیل به یک مانع در انجام درست تمرینات ورزشی می‌شود که با مصرف پمپ ها می‌توان این مشکل را نیز برطرف کرد زیرا پمپ بدنسازی همان طور که گفتیم انرژی زا هستند و از بروز خستگی در حین تمرین جلوگیری می‌کنند.

مکمل پمپ به دلیل جلوگیری از خستگی ورزشکاران، میزان تمرکز آنها را در حین تمرین افزایش می دهد

8. ریکاوری سریع و بازسازی ذخایر گلیکوژن عضلات

کوفتگی و درد عضلانی و خستگی بعد از تمرین، یکی دیگر از مشکلات رایج برای ورزشکاران و بدنسازان است که به دلیل کاهش ذخایر گلیکوژن عضلات در اثر شدت تمرین های ورزشی اتفاق می افتد.

یک راهکار برای جلوگیری از بروز این عوارض، مصرف پمپ هاست زیرا پمپ بدنسازی انرژی زا هستند و مانع از مصرف بیش از حد گلیکوژن ماهیچه ای می‌شوند و اگر هم در حین تمرین تا حدودی گلیکوژن ماهیچه ها صرف شود بدن می‌تواند با سرعت بیشتری این ذخایر را ریکاوری کند.

9. ارتقای سطح هورمون های آنابولیک در بدن

ثابت شده است که مصرف پمپ ها سبب تحریکِ تولید بیشترِ هورمون های آنابولیک بدن می‌شوند؛ منظور از هورمون های آنابولیک، هورمون هایی همچون تستوسترون، انسولین و هورمون رشد GF1 هستند که سبب رشد بیشتر عضلات و توسعۀ بافت ماهیچه ای می‌شوند. وجود مقدار بالایی از هورمون های رشد در بدنِ ورزشکاران، اهمیت زیادی دارد و این هورمون ها موجب تسریع در ظاهر شدن نتایج تمرینات ورزشی در بدن افراد خواهند شد.

انواع مکمل های پمپ بدنسازی  از نظر داشتن کراتین

کراتین به دلیل نقشی که در تولید ATP در بدن دارد به عنوان یک ماده انرژی زا عمل می‌کند و به صورت مکمل ورزشی در بین ورزشکاران، بسیار پر مصرف است. این ماده به مقدار کم در بدن انسان تولید می‌شود و در برخی مواد غذایی مثل گوشت و ماهی نیز کراتین وجود دارد.

کراتین به دلیل کم بودن کراتین در این غذاها ورزشکاران نیاز دارند که به صورت مکمل، کراتین دریافت کنند به همین دلیل انواع مکمل کراتینه را می‌توانید در بازار مکمل های ورزشی مشاهده کنید.

• پمپ بدنسازی کراتین دار

امروزه انواعی از پمپ ها وجود دارند که در آنها کراتینی از نوع کراتین مونوهیدرات استفاده می‌شود این نوع پمپ ها بیشتر برای ورزشکارانی مناسب است که در دوره حجم قرار دارند. برخی ادعاها در مورد تداخل کراتین و پمپ وجود دارد مثلا در مورد اینکه کراتین با کافئین پمپ تداخل داشته باشد.

این ادعاها هیچ گونه پایه علمی ندارد و ورزشکاران در مورد تداخل پمپ و کراتین نباید هیچ گونه نگرانی ای داشته باشند.  افراد می‌توانند با مصرف توام این دو نوع مکمل یا مصرف پمپ های کراتینه از فواید پمپ و کراتین به صورت همزمان استفاده کنند.

تنها نکته این است که به میزان آب مورد نیاز برای حل کردن مکمل توجه کنند و این مقدار در حدود 500 سی سی برای هر گرم از هر کدام از دو نوع مکمل مذکور است. قابل توجه است که این دسته از پمپ ها افزایش توان و انرژی بسیار بیشتری را به نسبت انواع بدون کراتین برای ورزشکار به ارمغان می آورند.

• پمپ های بدنسازی بدون کراتین

برخی از ورزشکاران از همان ابتدا یا بعد از مدتی از مصرف کراتین نسبت به این ماده، آلرژی پیدا می‌کنند؛ از جمله عوارض شایع آلرژی به کراتین، تورم اعضای بدن و به ویژه صورت و گلو است. ورزشکاران باید بلافاصله بعد از بروز علائم آلرژی به کراتین، مصرف مکمل های حاوی این ماده، از جمله پمپ های کراتین دار را قطع کنند و اگر همچنان به مصرف پمپ نیاز دارند بهتر است پمپ های بدون کراتین را امتحان کنند.  

نحوه مصرف انواع  مکمل پمپ بدنسازی

بهترین روش مصرف این مکملِ ورزشی این است که تنها دو یا سه بار در هفته و قبل از تمرین، مصرف شود نحوه مصرف مکمل هم به این طریق است که درون محفظه مکملِ پمپ اورجینال، یک پیمانه وجود دارد.

شیوه رایج مصرف پمپ ها فارغ از مارک و برندی که دارند این است که با پیمانه خود مکمل برای افراد مبتدی به اندازه نصف پیمانه و برای حرفه ای ها یک پیمانه از پودر مکمل را درون مقدار آبی به اندازه سه چهارم آب  بطری کوچک آب معدنی ( حدود ۳/ ـ ۴/ لیتر آب) ریخته و به آرامی هم بزنید و نیم ساعت قبل از تمرین مصرف کنید.

مکمل پمپ، قبل از مصرف نیاز به شیک بیش از حد ندارد

نکات مهم در مورد مصرف پمپ بدنسازی

• اولین نکته مهم در مورد قاطی کردن پودر مکمل با آب است که نباید محکم آن را هم بزنید زیرا مانند نوشابه که یک گاز، درون آن وجود دارد محلول پمپ و آب نیز تولید یک گاز مخصوص می‌کند که آن گاز عامل محرک و نیروزای اصلی است و اگر محکم محلول را هم بزنید یا اصطلاحا شِیک کنید، گاز از محلول خارج می‌شود و تاثیر مکمل بر بدن کاهش خواهد یافت.
• نکته دیگر در مورد مصرف پمپ بدنسازی این است که این مکمل ها  استاندارد سِنی مصرف یا به عبارتی، محدودیت سنی مصرف کننده دارند و در برخی از آنها تنها برای افراد بالای ۱۸ سال و در برخی دیگر افراد بالای ۲۲ سال مجاز به مصرف مکمل هستند و گروه های سنی پایین تر، از مصرف این مکمل ها منع شده اند.

• برخلاف دیگر انواع مکمل که گاها ورزشکاران حرفه ای، آنها را با هم میکس می کنند و با هم مصرف می‌کنند پمپ ها را نباید با دیگر انواع مکمل، مصرف و قاطی کنید و این مکمل باید به تنهایی مصرف شود البته برخی از ورزشکاران و مربیان عقیده دارند که مصرف پمپ در کنار گینر ها بلامانع است.
• برای واکنش مداوم بدن به این محصولات، هرگز نباید آنها را دائم مصرف کرد زیرا بعد از مدتی بدن به کافئین و دیگر مواد محرک موجود در مکمل، عادت می کند و اثر مکمل کاهش می یابد. مکمل های پمپ بیشتر برای مصرف کوتاه مدت و دوره ای هستند مثلا اگر ورزشکار در یک دوره زمانی خاص، کم انرژی است یا روحیه کافی برای تمرین ندارد می‌تواند از پمپ بدنسازی استفاده کند.
• افرادی که عمل جراحی در پیش دارند از حدود ۱۰ روز قبل از انجام عمل از مصرف انواع  پمپ‌ها  منع می شوند.

افرادی که به تازگی عمل جراحی داشته اند یا قصد انجام این کار را دارند نباید مکمل پمپ مصرف کنند

• برای افراد بسیار تازه کار، مصرف مکمل های پمپ باید کنترل شده و تحت نظر مربی باشد زیرا ممکن است  قلب و عروق افراد مبتدی  برای حجم بالای فشار و پمپاژ خونی که مکمل باعث آن می‌شود استحکام و ظرفیت کافی را نداشته باشد پس احتمال آسیب به عروق خون و دریچه های قلبی در این افراد افزایش می یابد.
• نکته دیگر در مورد  میزان سلامتی ورزشکاران است که اگر پایین باشد مصرف پمپ بدنسازی برای آنها محدود و یا حتی ممنوع خواهد شد مثلا افرادی که هر نوع مشکلی در قلب و عروق خود دارند تا حدود زیادی از مصرف پمپ ها منع می شوند.

برخی از افراد نیز هیچ گونه مشکل سلامتی ندارند ولی زود استرس می گیرند. این افراد نیز بهتر است از مصرف پمپ ها اجتناب کنند یا با دوز های پایین این مکمل ها را مصرف کنند تا دچار آسیب های ناخواسته نشوند .

به طور کلی افراد باید ابتدا ظرفیت  سلامتی خود را چک کنند بعد روی به مصرف مکمل ها بیاورند و این توصیه صرفا محدود به مصرف پمپ ها نیست در مورد انواع مکمل های کربوهیدارته، گینر ها، پروتئین و انواع کراتین ها نیز صدق می‌کند.

• میزان مصرف پمپ، وابسته به فاکتورهای سلامتی و وزن بدن افراد است و مانند دیگر انواع مکمل به وضعیت بدن و مولفه های مختلفی چون وزن و درصد توده ماهیچه ای بدن بستگی دارد یعنی اینکه هر ورزشکار باید بسته به نیاز خود از این مکمل استفاده کند و این میزان نیاز تا حدود زیادی از روی وزن ورزشکار قابل محاسبه است.

یکی از روش های رایج برای اندازه گیری میزان مصرف پمپ ها، مصرف به نسبت وزن بدن ورزشکاران است

چه کسانی می‌توانند پمپ بدنسازی مصرف کنند؟

به طور کلی تمام ورزشکارانی که فعالیت ورزشی سنگین انجام می‌دهند از جمله ورزشکاران پرورش اندام و بدنسازان، وزنه بردارها، دونده های دو قدرت و استقامت، ورزشکاران رشته های رزمی مختلف، فوتبالیست ها،  بسکتبالیست ها و...  می توانند مکمل پمپ مصرف کنند البته با توجه به نیروزا بودن مکمل پمپ احتمال ممنوعیت استفاده از آن در مسابقات وجود دارد.

مکمل های ورزشی جایگزین  پمپ بدنسازی

اگر به هر دلیلی یک ورزشکار نمی‌تواند از پمپ ها استفاده کند مثلا به دلیل مشکلات سلامتی خاصی که دارد پزشک یا مربی ورزشی، وی را از مصرف پمپ ها منع کرده است می‌تواند از یک سری جایگزین برای این مکمل ها استفاده کند و مصرف این جایگزین ها وابسته به هدفی است که ورزشکار با مصرف پمپ به دنبال آن بوده است از جمله این جایگزین ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

۱) BCAA (بی سی ای ای)

برای افراد مبتدی یا کسانی که به هر دلیلی نمی توانند پمپ مصرف کنند و هدف اصلی آنها از تمایل به پمپ ها افزایش انرژی بوده است توصیه می شود از مکمل های BCAA استفاده کننده که امروزه این مکمل ها توسط برخی از شرکت ها به صورت ترکیبی با  انواع ویتامین ها یا به صورت میکس با آرژنین و سیترولین به مشتریان عرضه می شوند و افراد می‌توانند به جای پمپ ها از این مکمل ها استفاده کنند.

۲) بتا آلانین

برخی ورزشکاران برای جلوگیری از خستگیِ حین  یا بعد تمرین، تمایل به مصرف پمپ بدنسازی دارند؛ این افراد اگر به هر دلیلی نمی‌توانند از پمپ ها استفاده کنند می‌توانند از مکمل های بتا آلانین استفاده کنند.

برخی اوقات می‌توان انواع مکمل های بتا آلانین را به جای پمپ ها استفاده کرد

۳) کراتین یا کافئین

برخی از ورزشکاران، صرفا به دلیل خواص کافئین موجود در پمپ بدنسازی از این مکمل ها استفاده می‌کنند چون کافئین یک حالت انرژی زا به آنها می دهد. این گونه ورزشکاران نیز می‌توانند مکمل کراتین مصرف کنند که نیاز آنها را تا حدود زیادی برطرف خواهد کرد یا اینکه ورزشکار مستقیما می‌تواند از کافئین استفاده کند به این صورت که در هر روز می تواند به  اندازه یک میلی گرم به ازای هرکیلوگرم وزن بدن خود، کافئین مصرف کند.

۴) مکمل های سیترولین

یک اسید آمینه به نام آرژنین  در پمپ بدنسازی وجود دارد که  سبب برجسته شدن رگ های ماهیچه ای ورزشکاران می شود در پمپ ها این ماده به مقدار کافی وجود دارد و  یکی از دلایلی که ورزشکاران پمپ مصرف می کنند دریافت این اسید آمینه است تا ماهیچه های با رگ های برجسته و زیبا برای خود بسازند ولی خود بدن انسان از ماده دیگری به نام سیترولین برای ساخت آرژنین استفاده می‌کند که عوارض آرژنین را خنثی می‌کند و  انعطاف پذیری عروق خونی را حفظ کرده و از مشکلات قلبی و عروقی و پرفشاری خون جلوگیری می‌کند.

سیترولین به مقدار کمی در پمپ بدنسازی وجود دارد پس اگر هدف از مصرف پمپ ها صرفا برجسته سازی رگهاست، ورزشکاران می‌توانند از مکمل های حاوی سیترولین که تحت عناوینی چون سیترولین مالات یا ال سیترولین در بازار وجود دارند استفاده کنند این مکمل ها عوارض احتمالی قلبی عروقی مکمل های پمپ را ندارند و برای سلامت دستگاه گردش خون ایجاد مشکل نخواهند کرد.

یکی از دلایل تمایل ورزشکاران به مکمل پمپ، برای برجسته سازی رگ هاست

جایگزین های خانگی مکمل های پمپ

• آب هندوانه

آب هندوانه که به مالت سیترولین نیز شهرت دارد یکی از منابع طبیعی برای اسید آمینه سیترولین است که بسیاری از ورزشکاران پرورش اندام برای زیباسازی هرچه بیشتر عضلات خود به دنبال این اسید آمینه هستند.

افراد می‌توانند به جای مصرف مکمل های حاوی آرژنین با سیترولین، خود به صورت خانگی آب هندوانه تهیه کنند و دقیقا مانند مکمل های پمپ آن را قبل از تمرین مصرف کنند و تا حدود زیادی فواید یک مکمل پمپ اورجینال را در بدن خود شبیه سازی کنند.

• تری متیل گلیسین

ماده تری متیل گلیسین که به طور طبیعی در چغندر، اسفناج و سیب زمینی شیرین وجود دارد یک ماده انرژی زای قوی است که اگر قبل از تمرینات ورزشی مصرف شود عملکردی شبیه مکمل های پمپ دارد و سبب افزایش میزان انرژی عضلات در ورزشکاران خواهد شد پس می‌توانید با خوردن مواد مذکور یا نوشیدن عصاره طبیعی آنها قبل از تمرینات ورزشی به نوعی یک مکمل پمپ ارگانیک و بدون هر گونه عوارض را مصرف کنید.

عوارض جانبی مصرف مکمل های پمپ بدنسازی

عوارض جانبی، بخشی از واقعیت هر دارو یا مکمل است که باید در کنار مزایای مصرف به عوارض نیز توجه شود پمپ ها اثرات مثبت و مزایای زیادی بر عملکرد ورزشکاران و بدنسازان دارد ولی یک سری عوارض جانبی نیز دارد که در برخی افراد خود را نشان می‌دهند از جمله این عوارض:

• افزایش فشار خون

 ذکر این نکته حاضر اهمیت است که مکمل های پمپ سبب بالا رفتن ضربان قلب می‌شوند به گونه ای که انگار شخص در حال دویدن است پس اگر از بیماری قلبی خاصی رنج می برید بهتر است قبل از مصرف پمپ در این مورد  با پزشک مشورت کنید.

سوء مصرف پمپ ها ممکن است سبب عوارض قلبی و عروقی در ورزشکاران شود

• ضخیم شدن تدریجی دیواره رگ ها

یکی از عوارض بلند مدت مصرف پمپ بدنسازی ضخیم شدن دیواره عروق خونی است این اتفاق به دلیل تحت فشار بودن رگ های خونی رخ می دهد. مکمل های پمپ همانطور که گفتیم سبب بالا رفتن فشار خون در حین تمرین می شوند.

 فشار خونِ ناشی از مصرف پمپ ها به دیواره عروق فشار بیشتری وارد می‌کند و به مرور زمان دیواره رگ ها محکم تر و ضخیم تر می شوند در نتیجه فشار خون فرد با این افزایش ضخامت عروق نیز افزایش می یابد و فرد به تدریج و در طولانی مدت در صورت استفاده زیاد از پمپ ها  به پرفشاری خون مبتلا خواهد شد.

• حالت تهوع

مصرف پمپ ها ممکن است سبب بروز برخی مشکلات گوارشی مثل حالت تهوع و استفراغ در ورزشکاران شود این مشکلات، هم به دلیل سوء مصرف مکمل و هم به دلیل واکنش آلرژیک احتمالی برخی افراد به مواد مختلفِ مورد استفاده در ساخت مکمل های پمپ رخ می‌دهند. 

اگر یک ورزشکار، علائمی مشابه را پس از مصرف پمپ بدنسازی تجربه کرد باید مصرف مکمل را متوقف و شروع مجدد استفاده از آن را موکول به نظر مربی تغذیه ورزشی یا پزشک متخصص کند.

• اسهال

اسهال نیز یکی دیگر از عوارض احتمالی مکمل های پمپ است که در برخی از افراد مصرف کننده خود را نشان می‌دهد در صورت بروز این عارضه نیز ورزشکاران باید مصرف پمپ را برای مدتی متوقف کنند و با مربی  تغذیه خود مشورت کنند.

• بی خوابی

به دلیل وجود مواد محرک در مکمل پمپ اگر شب هنگام آن را مصرف م‌یکنید ممکن است دچار بی خوابی شوید. مصرف مکمل های پمپ، طرفداران و مخالفان زیادی دارد

سخن پایانی

امرزوه مصرف پمپ بدنسازی خصوصا توسط ورزشکاران حرفه ای یک امر رایج است و بسیاری از ورزشکاران از فواید این مکمل های اعجاب انگیز استفاده می‌کنند. تاثیر مکمل های پمپ بر افزایش انرژی،  چربی سوزی بالا رفتن روحیه و انگیزه ورزشکاران بیش از هر نوع مکمل دیگری است.

نداشتن روحیه و انرژی کافی برای تمرین یکی از اصلی ترین مشکلات ورزشکاران است که سبب بی نظمی در تمرین و نرسیدن به نتیجه دلخواه می شود برخی از ورزشکاران و بدنسازان به همین دلیل برای مدت ها اصطلاحا درجا می‌زنند و به نتیجه دلخواه نمی‌رسند.