ساختار پروتئین ها

 همه چیز درباره ساختار پروتئین ها

پروتئین ها از جمله مهم ترین مولکول های آلی موجود در بدن انسان ها هستند و نقش بسیار مهمی را در رشد، ترمیم و حفاظت از ارگان های مختلف بدن بر عهده دارند. پروتئین ها در انجام تمام کارهای درون سلول نقش دارند و کمبود آن ها در بدن باعث بروز اختلال های فراوانی می شود. آشنایی با ساختار پروتئین ها به شما کمک می کند که با اهمیت این مولکول های آلی، آشنا شوید. پروتئین ها در ورزش و بدنسازی نیز نقش بسیار مهمی دارند. به طوری که تعداد بسیار زیادی از مکمل های ورزشی و بدنسازی، از جنس پروتئین هستند یا اینکه در ترکیبات خود پروتئین دارند. در این مقاله قصد داریم تا در مورد ساختار پروتئین ها صحبت کرده و در مورد ویژگی ها و خصوصیات این مولکول های آلی صحبت کنیم.

پروتئین چیست؟

پروتئین ها یکی از مهم ترین مولکول های موجود در بدن انسان ها هستند. هر پروتئین، از واحد هایی تحت عنوان آمینو اسید ساخته می شود. به عبارت بهتر، آمینو اسیدها کنار یکدیگر قرار گرفته و با هم پیوند پپتیدی برقرار می کنند و ساختارهایی به نام پلی پپتید را به وجود می آورند. در ادامه، این ساختار پلی پپتیدی پیچ و تاب می خورد و شکل فضایی خاصی پیدا می کند که به آن پروتئین گفته می شود. همین تعریف، تفاوت پروتئین و آمینو اسید را به خوبی نشان می دهد. وقتی شخصی ماده غذایی یا مکملی حاوی پروتئین مصرف می کند، این پروتئین در بدن شخص باید به واحدهای سازنده اش یعنی به آمینواسیدها تجزیه شود و سپس این آمینو اسید جذب بدن شده و مورد استفاده آن قرار می گیرد. اما اگر شما مکمل آمینواسیدی مصرف کنید، دیگر نیازی به تجزیه آن وجود نخواهد داشت و سریع تر جذب شده و مورد استفاده بدن قرار می گیرد. پس آمینو اسید واحد سازنده پروتئین است. پروتئین ها انواع بسیار زیادی دارند اما به طور کلی به هفت دسته تقسیم می شوند. مهم ترین پروتئین، آنزیم نام دارد که انجام تمام واکنش های درون سلول و بدن به وجود آن وابسته است. آنزیم ها در ورزش به خصوص در بدنسازی اهمیت زیادی دارند. به طور مثال بعضی از مکمل ها به خصوص مکمل های کاهش وزن، آنزیم های تجزیه کننده چربی را تحریک کرده و باعث افزایش فعالیت آن ها می شوند. به این ترتیب وزن شخص کاهش می یابد.

پروتئین وی چیست؟

پروتئین وی، ترکیبی است که از پروتئین های جدا شده از آب پنیر به دست می آید. پروتئین وی، یکی از مهم ترین و پرکاربردترین پروتئین های بدنسازی و از جمله مهم ترین مکمل های ورزشی به شمار می رود. در حقیقت ما به طور طبیعی 20 نوع آمینو اسید در بدنمان نیاز داریم که از بین این 20 نوع آمینواسید، 9 آمینو اسید، جزو آمینواسیدهای ضروری به شمار می روند. آمینواسیدهای ضروری، ترکیباتی هستند که در بدن ساخته نمی شوند یا از تجزیه سایر پروتئین های موجود در بدن به وجود نمی آیند. به همین علت باید حتما در رژیم غذایی فرد وجود داشته باشند. پروتئین وی، پروتئینی است که همه این 9 نوع آمینو اسید ضروری را در ساختار خود دارد. به عبارت بهتر یک پروتئین کامل به شمار می رود. به همین جهت، در بدنسازی و تولید مکمل، اهمیت فراوانی دارد. آمینواسیدهای این پروتئین، سریعا جذب بدن می شوند. این پروتئین، به سنتز سایر پروتئین ها در بدن، کمک می کند. در نتیجه با افزایش سنتز پروتئین، باعث رشد عضلات و در نتیجه افزایش قدرت بدنی خواهد شد. این پروتئین به کاهش چربی بدن و کاهش کلسترول خون نیز کمک فراوانی می کند. به طور کلی، مکمل حاوی این پروتئین، به بهبود عملکرد ورزشکار، کمک فراوانی می کند.

معرفی آمینو اسیدهای شاخه دار

در مطالعه ساختار پروتئین ها و آمینواسیدها، آن ها را به دو دسته آمینواسیدهای ساده و شاخه دار تقسیم می کنند. آمینواسیدهای شاخه دار، در ورزش و بدنسازی، اهمیت بیشتری دارند. آمینو اسید شاخه دار، زنجیره ای آمینواسیدی است که خود از سه آمینو اسید لوسین، والین و ایزولوسین تشکیل شده است. آمینو اسیدهای شاخه دار (Branched-Chain Amino Acids) به صورت اختصاری، BCAAs نیز نامیده می شوند. بعضی از ورزشکاران در حین تمرینات از نوشیدنی های طعم دار حاوی این آمینواسیدهای شاخه دار استفاده می کنند. زیرا این ترکیب، به سرعت جذب خون و عضلات بدن می شود و زمان زیادی برای هضم آن صرف نمی شود. این ترکیب، برای عضله سازی و افزایش قدرت بدنی کاربرد دارد. در حقیقت از میان سه آمینو اسید به کار رفته در ساختار پروتئینی آمینو اسید شاخه دار، آمینو اسید لوسین، تاثیر بیشتری را بر روی عضله سازی، ترمیم عضلات و افزایش قدرت عضلانی می گذارد. مصرف مکمل های حاوی آمینواسید شاخه دار، مانع از جذب آمینو اسید تریپتوفان در مغز می شود. تریپتوفان پیش ساز سروتونین است. در نتیجه مانع از سنتز سروتونین خواهد شد. سروتونین نوعی نوروترنسمیتر یا انتقال دهنده عصبی است که در ایجاد احساس خستگی، نقش مهمی بر عهده دارد. به این ترتیب مصرف مکمل های تقویتی حاوی آمینو اسید شاخه دار، به کاهش احساس خستگی و افزایش راندمان ورزشکار و بدنساز، کمک فراوانی می کند.

پروتئین وی و آمینو اسیدهای شاخه دار چه تفاوتی با هم دارند؟

پروتئین وی و آمینو اسیدهای شاخه دار، هر دو به عنوان مکمل ورزشی کاربرد دارند. از این دو ساختار پروتئینی بیشتر برای عضله سازی استفاده می شود. اما توجه داشته باشید که این دو مورد تفاوت هایی نیز با هم دارند. به همین علت شما می توانید با مشورت پزشک، مکمل مناسب خود را پیدا کنید. همانطور که اشاره کردیم، پروتئین وی، یک پروتئین کامل، حاوی هر 9 نوع آمینو اسید مورد نیاز بدن است. در حالی که آمینو اسید شاخه دار، حاوی سه نوع آمینو اسید مهم است. میزان کالری دریافتی از این دو ترکیب متفاوت است. پروتئین وی، حاوی چربی نیز می باشد. در نتیجه میزان کالری دریافتی از مکمل حاوی پروتئین وی بیشتر از مکمل ورزشی حاوی آمینو اسید شاخه دار است. آمینو اسید شاخه دار، به صورت مستقیم در خود عضلات اسکلتی متابولیزه می شود اما پروتئین وی یک پروتئین است، در نتیجه آمینو اسیدها با پیوند پپتیدی به هم متصل شده اند. پس برای این که بدن بتواند از آمینواسیدهای آن استفاده کند، باید ابتدا به کبد بروند و در آن جا متابولیزه شوند. توجه داشته باشید که هیچ کدام از این دو نوع مکمل به یک دیگر ترجیح داده نمی شوند؛ زیرا هر کدام کاربردهای متفاوتی دارند. شما می توانید از یک پزشک یا مشاور بدنساز برای پیدا کردن مکمل مورد نیاز خود استفاده کنید.

تفاوت آمینو اسید با L-آمینو اسید

قبل از آشنایی با تفاوت این دو مورد، باید ابتدا با مفهوم ایزومر آشنا شویم. ایزومرها، مولکول هایی هستند که فرمول بسته آنها مشابه است ولی آرایش اتم های آنها با یکدیگر متفاوت است. ایزومرها انواع مختلفی دارند. ایزومرهای فضایی یکی از انواع مختلف ایزومرها هستند. ایزومرهای فضایی نیز انواع مختلفی دارند. انانتیومر، نام یکی از انواع ایزومرهای فضایی است که خود به دو نوع L و D تقسیم می شود. پس به بیان ساده تر، آمینواسیدها ایزومرهای مختلفی دارند و آن ها را به روش های مختلفی تقسیم بندی و نام گذاری می کنند. توجه داشته باشید که ایزومرها فرمول بسته شیمیایی یکسانی دارند فقط فرمول ساختاری یا به عبارت دیگر نحوه قرار گرفتن اتم ها در کنار هم در آن ها متفاوت است. به این نکته توجه کنید که تمام آمینو اسیدهای طبیعی از نوع (ال) هستند.به همین ترتیب، ال آمینو اسید نیز با آمینو اسید فرقی ندارد. بعضی شرکت های تولید کننده مکمل های ورزشی تنها نام آمینو اسید را ذکر می کنند و برخی دیگر از پیشوند ال استفاده می کنند. بنابراین ال آمینو اسید با آمینواسید تفاوتی ندارد. به همین ترتیب ال گلوتامین با گلوتامین، ال آلانین با آلانین، ال کارنیتین و کارنیتین، ال آرژنین و آرژنین تفاوتی ندارد. این مسئله در مورد قندها نیز صدق می کند و تمام قندهای طبیعی از نوع D هستند. به عبارت بهتر این دو ترکیب مهم، تنها به یک شکل فضایی در طبیعت دیده می شوند.

شما می توانید برای کسب اطلاعات بیشتر و آشنایی با انواع مکمل ها، نحوه اثر و خصوصیات آن ها به بخش مقالات وب سایت تندرست از داروخانه دکتر توکلیان مراجعه نمایید.

اگر قصد دارید که در کنار تمرینات ورزشی و بدنسازی خود از نوع خاصی از مکمل ورزشی یا مکمل بدنسازی استفاده کنید، حتما باید از مکمل های اصل استفاده کنید. مکمل های اورجینال، مکمل هایی هستند که تحت نظر وزارت بهداشت قرار دارند و با لیبل اصالت وزارت بهداشت عرضه می شوند. این مکمل ها را می توانید از فروشگاه های معتبر تهیه کنید. شما می توانید برای آگاهی از قیمت مکمل و خرید مکمل اصل به وبسایت تندرست از داروخانه دکتر توکلیان مراجعه نمایید.